Terugval

Natuurlijk geloof je, als je man heeft aangegeven eindelijk te zullen gaan breken met zijn verslaving, er in eerste instantie helemaal niets van! Waarom zou je? Beloftes bleken al vaker loos, wantrouwen is je tweede natuur geworden en eigenlijk kun je bijna niet geloven dat er ooit een moment komt waarop verslaving géén onderdeel uitmaakt van je relatie. Door schade en schande heb je het geleerd: geen woorden, maar daden!!

Eigenlijk voelt het dan zelfs een beetje eng, als op een bepaald moment blijkt dat het deze keer niet alleen bij woorden blijft, maar die daden ook daadwerkelijk komen. Leven met een verslaafde man is iets wat je wel kent, maar leven met een ex-verslaafde is iets heel anders. Hoe moet je nu doen, denken, reageren als je dagelijks terugkerende patroon van controleren, wantrouwen, zorgen maken en angst dreigt weg te vallen? Boosheid, hardheid en verwijten voelen zo veilig en vertrouwd. Maar kwetsbaar zijn en verdriet laten zien is iets waarvan jij eigenlijk niet meer weet hoe dat moet. Het voelt wankel, zo’n nieuw leven, maar na verloop van tijd leer je om – stapje voor stapje – je voeten te zetten op deze nieuwe, onbekende weg.

Ondertussen kijk je met verbazing naar degene die je partner is zonder het vreselijke masker van verslaving. Voorzichtig geniet je van zijn zorgzaamheid voor jou, je merkt zijn hernieuwde energie, zijn aandacht en soms, heel soms durf je bijna te geloven dat het waar is wat hij zegt. Dat hij echt veranderd is, dat hij echt van je houdt, dat hij echt gemotiveerd is om te breken met datgene wat jou zoveel pijn en afschuw heeft bezorgd.

En toch. Ondanks al deze lichtpuntjes is het wantrouwen altijd – sluimerend of soms meer op de voorgrond – aanwezig. Wantrouwen in de vorm van angst die niet durft te geloven dat het deze keer echt anders zal worden. Je lichaam dat in onmiddellijke staat van paraatheid is bij een geluid, blik of een houding die herinneringen opwerpen aan de periode dat alles in het teken van zijn verslaving stond. Het stemmetje binnenin dat zegt dat het toch eigenlijk helemaal niet kan; stoppen met een verslaving. En dagelijks worstel je met gevoelens van wantrouwen die je niet wilt hebben, maar die onmogelijk lijken om weg te stoppen.
Naarmate de tijd verstrijkt, de veranderingen bij je partner duurzaam lijken en er meer rust komt in je leven en relatie, leer je steeds meer met het gevoel van wantrouwen om te gaan. Je praat er samen over, je werkt samen aan het weer opbouwen van vertrouwen en langzaam maar zeker wordt het stemmetje zachter, je lichaam en je leven rustiger. Natuurlijk denk je er nog wel eens aan: dat het mogelijk is dat er weer een terugval komt, maar soms kun je dat zelf bijna niet meer geloven. Wíl je dat ook niet geloven. Je geniet van dit nieuwe leven, deze ‘nieuwe’ man, de nieuwe verbondenheid waar je samen steeds meer naar toe groeit…

Maar dan ineens… als bij een donderslag uit heldere hemel, is hij daar: de terugval. Op het meest onverwachte en ongelegen moment staat je wereld opnieuw op zijn kop. Ineens weet je weer hoe het ook alweer voelde; leven met een verslaafde. En je vraagt je af of al die tijd van praten, investeren en weer samen herstellen voor niets is geweest. In de afgelopen periode dacht je dat je iets bent gaan begrijpen van een verslaafde, zijn denken en zijn gedrag, maar nu realiseer je je dat je er eigenlijk helemaal niets van begrijpt. Hoe kan iemand alles opnieuw op het spel zetten? Waarom? En waarvoor? Júist nu het weer beter bleek te gaan, júist nu je het veilige pantser van boosheid, hardheid en verwijten had afgelegd, júist nu je weer had geleerd om kwetsbaar te zijn en stappen te nemen in liefhebben en vertrouwen.
Paniek en angst dreigen je te overspoelen en je kan niet anders dan denken dat dit het begin van het einde is, dat je stom bent geweest om opnieuw te vertrouwen, dat je het had moeten zien aankomen, dat het natuurlijk helemaal niet mogelijk is dat iemand compleet breekt met deze rotverslaving en dat jij degene bent die te naïef is om zich dat te realiseren.

En toch. Als je goed luistert, dan hoor je, temidden van die overweldigende storm van gevoelens, ineens een ander stemmetje – dé Stem – die zegt dat niets onmogelijk is voor God. De Stem die zachtjes fluistert dat Hij nabij is. Ook nu. Júist nu. De Stem die je aanmoedigt om je niet opnieuw te verschuilen achter ondoordringbare pantsers van boosheid en hardheid, maar zegt dat je nu mag gaan leren om te schuilen binnen Zijn muren; de plek waar je troost en wijsheid zult vinden. En vanuit die rust en geborgenheid mag je leren om met deze terugval om te gaan. In de wetenschap dat Hij jou, maar ook je man niet loslaat.
Een terugval hoeft niet het begin te zijn van een nieuwe lange rotperiode. Een terugval is ook een mogelijkheid om beter zicht te krijgen op de rol die verslaving blijkbaar nog steeds speelt, om meer maatregelen te nemen om er definitief mee te breken, en vooral om samen te beseffen: wij kunnen het niet alleen; we hebben Hem nodig!
Júist nu.

Anita