Mijn vriend ontkent dat hij pornoverslaafd is. Hoe kan ik tot hem doordringen?

Mijn vriend ontkent dat hij een pornoverslaving heeft! Ik weet al een paar jaar dat hij porno kijkt. Ik ben daar niet blij mee en dat weet hij. Ik heb hem vorige week rustig daar van alles over gevraagd. Ik ben erachter gekomen dat hij liegt. Hij zegt dat hij maar 1 x per week kijkt, maar als ik op zijn tablet kijk, zie ik dat het bijna elke dag is. Gisteren keek hij zelfs op het toilet terwijl ik en mijn zoon op 2 meter afstand verwijderd waren. Ik heb aangegeven dat het mijn zelfvertrouwen zwaar beschadigd is. Ik weet niet hoe ik tot hem door kan dringen.

E.

Antwoord van Anita

Beste E,

Wat moet het pijnlijk voor je zijn dat je vriend al jaren porno kijkt. Ik snap je verlangen om tot hem door te willen dringen. Ik denk dat dat betekent dat je zou willen dat hij in kon gaan zien waar hij mee bezig is, daar eerlijk over is, gaat begrijpen hoe het voor jou is en dan tenslotte iets aan zijn probleem zou gaan doen. En daar ben je al een tijdje – misschien al wel jaren – mee bezig: je hebt hem verteld dat je het niet fijn vindt dat hij porno kijkt, gaat met hem in gesprek, controleert zijn laptop, vertelt over je beschadigd zelfvertrouwen. Maar het heeft niet geholpen. En inmiddels zijn er eigenlijk twee bronnen van pijn voor jou: niet alleen het feit dat hij porno kijkt, maar ook dat hij daarover tegen je liegt. Beiden zorgen voor schade bij jou en in jullie relatie, en ik denk dat dit nog wel verder gaat dan ‘alleen’ schade aan je zelfvertrouwen. Hoe moet je daar dan mee omgaan?

Het lijkt alsof het gesprek hierover tussen jullie zich nu toespitst op de vraag of hij al dan niet een pornoverslaving heeft. Jij zegt van wel, hij zegt van niet. En dan ontstaat er – kan ik me voorstellen – een welles-nietes discussie. Jij probeert hem meer en meer te overtuigen dat hij echt verslaafd is. Hij gaat steeds harder ontkennen dat dat zo is, waarop jij nog meer probeert te overtuigen etc. Uiteindelijk ben je alleen maar meer van elkaar verwijderd, terwijl je juist verlangt naar verbinding en begrip.

Die verbinding en het begrip ga je volgens mij echter niet krijgen als het in de gesprekken gaat om het ‘etiket’ dat je op zijn gedrag plakt. Ik snap overigens wel dat je dit doet, want als hij zou erkennen dat hij verslaafd is, geeft dat ook aan dat hij snapt dat hij een serieus probleem heeft én dat hij wellicht bereid is om daar hulp voor te zoeken. Maar het etiket gaat je daar op dit moment niet bij helpen. Ik denk dus dat het gesprek niet zozeer zou moeten gaan over wat zíjn probleem is, maar over het probleem dat jíj daar mee hebt. Daar ben je al een beetje mee begonnen: je vertelt dat je niet blij bent met porno, dat je zelfvertrouwen beschadigd raakt. En daar zou je meer over kunnen delen: wat betekent het voor jou dat hij regelmatig porno kijkt? Wat zijn de gevolgen voor jou en jullie relatie dat hij tegen je liegt? Wat betekent dat bijvoorbeeld voor jouw veiligheid, je gevoel van verbinding, jullie seksualiteit, je gevoel van geliefd zijn? En wat heb je nodig van hem? Waar verlang je naar in het contact met hem? Wat is ervoor nodig om dat (weer) te kunnen krijgen? Wat zou je willen dat hij ging doen? En wat betekent het voor je als hij dat niet gaat doen? Wat zijn de gevolgen? En kun je dat tegen hem zeggen?

‘Ja’, zul je misschien denken, ‘dat is makkelijk gezegd, maar dat geeft me geen garantie dat hij het gaat snappen en ik tot hem doordring.’ Dat klopt helemaal en dat is het ook het moeilijke hieraan. Jij kunt er niet voor zorgen dat hij het gaat inzien, je kunt niet regelen dat hij verandert of precies díe goede woorden vinden, zodat het echt doordringt. Het enige dat je wel kunt doen, is jezelf serieus nemen. Geen welles-nietes discussie, maar wel eerlijk aangeven wat er bij jou gebeurt en wat zijn gedrag en keuzes voor jou betekenen. Misschien is hij bereid is om te luisteren naar wat jij vanuit je hart te zeggen hebt. Misschien dat het iets bij hem raakt en dat hij iets deelt over zijn worsteling en zijn verlangen. Het kan een begin zijn van een zoektocht naar wat hij kan doen om te breken met het kijken naar porno, en om samen te ontdekken hoe jullie relatie weer kan herstellen.

Het is ook mogelijk dat hij zijn hart helemaal afsluit, dat hij niet wil luisteren naar wat je wilt zeggen en je wegduwt. Dan kan het voor jou helpend zijn om hulp te zoeken om verder te gaan kijken hoe je hier mee om kan gaan. Wees daar dan ook maar eerlijk over: dat dit dan voor jou een volgende stap zal zijn. Dit antwoord op een eerder gestelde vraag kan je dan mogelijk wat verder helpen. Op onze website vind je een overzicht van hulpverleners die bij onze stichting betrokken zijn en die ervaring hebben met situaties als waar jij nu in zit. Je bent daarnaast ook welkom op de training ‘Dealen met een seksverslaafde’ die we regelmatig organiseren.

Hartelijke groet,
Anita