In de afgelopen maanden heb ik het meermaals gehoord: “De verslaving is een probleem van jou man. Het heeft niets…

Wat is bekend over mannen met seksverslaving en autisme?
Elke maand leggen we een aantal vragen van forumleden voor aan hulpverleners die betrokken zijn bij onze stichting. Sommige van deze vragen en antwoorden publiceren we ook op de website. Onderstaande vraag van een forumlid werd beantwoord door Brenda Berkhout
Ik zou graag willen weten wat er bekend is over mannen met pornoverslaving en autisme, wat is er anders voor hen of wat maakt het juist lastiger?
‘R’
Antwoord van Brenda
Elke maand leggen we een aantal vragen van forumleden voor aan hulpverleners die betrokken zijn bij onze stichting. Sommige van deze vragen en antwoorden publiceren we ook op de website. Onderstaande vraag van een forumlid werd beantwoord door Brenda Berkhout, hulpverleenster bij De Hoop.
Beste ‘R’ ,
Met het risico datje al veel weet over de autisme (ASS) van je partner, toch nog even beknopt een samenvatting van de belangrijkste punten.
Een autismespectrumstoornis kan gezien worden als een levenslange handicap die vooral interactioneel de nodige beperkingen, frustraties en teleurstellingen kan opleveren voor zowel de persoon met ASS als voor degenen in contact met een persoon met ASS.
Autisme is een aangeboren ontwikkelingsstoornis met een neurobiologische oorzaak. De hersenen van iemand met autisme functioneren anders. Dat kan op verschillende manieren en in verschillende gradaties tot uiting komen. Autisme heeft zowel invloed op het persoonlijk als op het maatschappelijk functioneren. Mensen met autisme zijn soms hun leven lang extra afhankelijk van anderen. Autisme gaat niet over, maar mensen met autisme kunnen wel streven naar optimaal meedoen in de maatschappij.
De meest voorkomende kenmerken van iemand met autisme zijn:
• beperkingen in de sociale interactie;
• beperkingen in de communicatie;
• neiging tot zich herhalende, vaste patronen van gedrag, belangstelling en activiteiten;
• te veel of juist gebrek aan verbeeldingsvermogen;
• problemen met integratie en verwerking van informatie.
Doordat mensen met autisme informatie anders verwerken zijn zaken als verliefdheid en seksualiteit lastig. Seks is een vorm van communicatie; als er problemen zijn op communicatief gebied dan kan dit ook problemen geven op seksueel gebied. Bij je partner kunnen zaken die voor jou niet belangrijk zijn bij hem van grote invloed zijn op zijn behoefte aan seks. Bijvoorbeeld de mate van overprikkeling, sensorische gevoeligheid van de zintuigen, dat zich in varianten kan voordoen: zicht, gehoor, reuk, smaak en tast.
Door het onvermogen te begrijpen dat iemand anders denkt dan jij, kan het zo zijn dat je echtgenoot zin heeft om te vrijen en dan niet kan begrijpen dat jij dat niet wil. Of andersom; hij begrijpt de signalen die jij uitzendt niet.
Voor de ASS partner is het moeilijk om woorden te geven aan emoties. Dit komt bij 85% van de mensen met ASS voor. Het kan gebeuren dat de man wel veel porno kijkt, maar geen zin heeft in seksuele gemeenschap met zijn vrouw. Ook voelt een man met autisme vaak niet aan wanneer het een goed moment is voor seksueel contact
Vaak voorkomende problemen:
- Geen behoefte aan seksualiteit of alleen als het ‘nut’ heeft i.v.m. een kinderwens.
- Voorkeur voor masturbatie
- Seks kan uitgroeien tot een obsessie: er moet maximale perfectie en optimale bevrediging worden bereikt. Sommige partners voelen zich hierbij gebruikt, alsof er met hun wordt geëxperimenteerd.
- Vaste patroon: vaste dag, vaste plek, vaste houding
- De partner zonder ASS ervaart geen connectie tussen de puur seksuele kant van de relatie en de afwezige emotionele kant van de relatie. De ASS partner kan juist deze seksualiteit ervaren als bewijs van zijn verlangen naar zijn partner. In dat geval kan de seksuele behoefte van de non-AS partner wel worden vervuld maar niet de behoefte aan intimiteit. Deze dynamiek komt regelmatig voor.
Een ander kenmerk van iemand met ASS is dat ze zich in het algemeen vaak vast kunnen houden aan vaste rituelen en patronen. Dit kan als een soort obsessie gezien worden door anderen. Deze fascinatie voor herhaalde bewegingen of rituelen kan zich ook uiten op het gebied van seksualiteit. Bijvoorbeeld het herhaaldelijk masturberen of het kijken van pornografie. Deze beide dingen kunnen, net zoals bij een ander, zorgen voor een ontlading. Als een persoon constant overprikkeld is of onder druk staat en dit de enige manier is die ze kennen om tot een ontlading te komen dan kan het zich ontwikkelen tot een obsessie. Ook het herhalen van een ritueel kan voor rust zorgen bij iemand met ASS. Door, bijvoorbeeld, ‘obsessief’ pornografie te kijken kan dit voor problemen zorgen in de relatie maar ook is iemand hier veel tijd mee kwijt waardoor er in het dagelijks leven ook problemen kunnen spelen zoals het moeite met behouden van een baan.
Mensen met ASS en een verslaving benoemen dat zij in een vicieuze cirkel terecht komen. Deze cirkel bestaat uit het omgaan met symptomen van ASS door middel van een verslaving waardoor de symptomen van ASS juist verergeren. Mensen met ASS beschrijven dat ze last hebben van een kluwen van emoties, zoals boosheid, stress en angst. Zij herkennen en begrijpen deze emoties niet altijd en weten niet hoe ze hiermee moeten omgaan. Dit leid tot negatieve gedachten en veel onrust. Een hoofd vol gedachten en emoties prikkelt ze teveel, wat passief en melancholiek maakt waardoor ze zich terugtrekken uit sociaal contact. Dit veroorzaakt een toename van passiviteit in het dagelijks leven, wat vervolgens tot een afname van structuur veroorzaakt en dit leidt weer meer tot verslavingsgedrag. Hierdoor ontstaat een nog grotere chaos in gedachten en emoties.
Geef duidelijk je grens aan op seksueel gebied in wat je wel en niet wil, en hoe vaak je seks wil. Benoem welk effect het porno kijken op je heeft en probeer samen met je partner erachter te komen wat de functie is van het porno kijken. Doet hij dit omdat hij overprikkeld is? Probeer dan samen met je partner andere manieren te vinden om hier mee om te gaan.
Met vriendelijke groet,
Brenda Berkhout