Deze blog is een bewerking van de lezing die Anita hield op de echtparendag in november 2024 Als ik met…

Door wie ben jij seksueel opgevoed?
‘Onze’ Ilona had het niet makkelijk, toen de interviewster van Eva-radio een aantal maanden geleden de vraag aan haar stelde. Ze zat in de studio voor de opname van het radioprogramma ‘Seksverslaafd? Er is hoop.’ Even daarvoor had ze verteld dat haar man zich al voor haar huwelijk bezighield met het bekijken van porno. En nu kreeg ze de vraag: ‘hoe was jullie seksuele relatie eigenlijk?’
Het was even stil en ik dacht een aarzeling in haar stem te horen. Tja, wat zeg je, en hoeveel vertel je als je weet dat er zoveel mensen meeluisteren? ‘Ik ben niet seksueel opgevoed’ zei ze. ‘Ik wist er weinig van. Alles wat ik leerde vanaf ons huwelijk, leerde ik van mijn man, en hij had zijn kennis uit de vele pornofilms en boekjes.’
Seksueel opgevoed door je man dus. Of door de porno eigenlijk. En wat doet dat dan met je? Wat zijn de gevolgen als man en vrouw nooit te horen hebben gekregen wat Gods bedoeling met seksualiteit is? Als je maar gewoon nadoet wat een ander je voorschrijft of wat plaatjes je laten zien?
Zou je dan wel weten dat seks zoveel meer is dan alleen de lichamelijke kant? Dat het pas echt fijn en goed is als liefde en verbondenheid voorop staat, in plaats van de lust? Dat het belangrijk is dat je gericht bent op de ander, in plaats van op jezelf? Zou je als vrouw dan weten dat ook ‘nee’ mag zeggen? Dat je identiteit niet afhangt van seks?
Ik weet het antwoord op deze vragen wel, want bij ons ging het al niet veel anders. Mijn ouders deden hun best. Ik herinner me het boekje ‘Mammie, waar kom ik vandaan?’. Laatst kreeg ik het weer eens in handen en ik stond verbaasd over de openheid die er – zeker voor die tijd – in beschreven stond. Ik herinner me een gesprek. Mijn zusje en ik op de grond, terwijl mijn ouders voorzichtig vertelden wat ik op dat moment allang wist. Dat was het dan. Samen met de woorden ‘onthoud dat je lichaam een tempel is van God’ waar ik niet zoveel van begreep. Vragen stellen deed ik verder niet; gesprek noch boekje maakte toen veel indruk op me.
Indruk maakten wel de pornoboekjes die een vriendin in de brugklas mee naar school nam. ‘Ze zijn van mijn vader. Moet je eens kijken. Lachen joh!’ Lachen vond ik het niet. Indrukwekkend dus wel. Natuurlijk was ook ik nieuwsgierig, en het lezen van de verhalen gaf mij antwoord op de vragen waar ik in die tijd – net als veel andere beginnende pubers – natuurlijk ook mee bezig was. O, dus zo gaat het? Zo denken mannen? En zo moet je je als vrouw gedragen? Was het raar dat deze boekjes als het ware de basis vormden voor mijn seksuele opvoeding? Dat gesprekken over seksualiteit met klasgenootjes en vrienden mij daarin verder ontwikkelde? En wat gebeurt er dan als een meisje jongens ontmoet die grootgebracht zijn met diezelfde boekjes? Als je je toekomstige man ontmoet die hard op weg is om seksverslaafd te worden? Als je nooit geleerd hebt dat er ook een alternatief is? Dat je ‘nee’ mag zeggen, en dat je dan net zo waardevol bent? Dat seksualiteit een kostbaar geschenk van God is, en dat Hij ook in dat aspect van je leven betrokken wil zijn?
Ook ik ben, net als Ilona, in feite seksueel opgevoed door de porno-industrie, en wellicht herken jij je daar als partner van een (ex)seksverslaafde ook wel in. Misschien niet omdat je zelf rechtstreeks in contact bent gekomen met pornografie, maar dan waarschijnlijk wel omdat je man zich daarmee heeft ingelaten.
Niet zelden hoor ik van vrouwen dat ze een afkeer hebben gekregen van alles wat met seks te maken hebben. Seksualiteit staat voor hen gelijk aan porno, seksverslaving en alle gevolgen die die verslaving voor hen heeft. Ze geloven niet meer dat dit aspect van hun relatie kan herstellen. Willen er soms niets meer mee te maken hebben of zijn boos op God, omdat Hij seksualiteit bedacht heeft.
Andere vrouwen kunnen juist geen ‘nee’ zeggen. Uit angst voor afwijzing, woede of uit schuldgevoel of gebrek aan eigenwaarde. Ze schakelen hun gevoel uit, wanneer ze hun lichaam inschakelen, en vragen zich na afloop af waarom ze zich steeds leger, kouder en eenzamer gaan voelen.
Wat is jouw verhaal? Wie of wat heeft jouw kijk op en omgaan met seksualiteit beïnvloed? Welk stempel heeft de seksverslaving van je man gedrukt op jouw seksualiteit? Wat zijn je gedachten over seksualiteit en kloppen die eigenlijk wel? Durf je nog te geloven dat seksualiteit iets moois kan zijn en dat het zoveel meer is dan het aanbieden van alleen je lichaam? Durf je te verlangen naar herstel op dit gebied, en daaraan te gaan werken?
Het is niet makkelijk om hier ‘ja’ op te zeggen. En weet je; ik geloof dat God dat begrijpt. Begin dus maar bij Hem. Spreek al je gedachten en gevoelens hierover uit naar Hem. Houdt niets verborgen; Hij weet het immers al lang. En vraag het dan maar aan Hem; of Hij wil beginnen om in jou te herstellen wat scheef is gegroeid. Om jou seksueel op te voeden, en het maakt dan niet uit of je 16, 36 of 60 jaar oud bent. Het is nooit te laat om om te leren. En van wie kan je beter leren dan van Degene die seksualiteit zelf bedacht heeft?
Anita